اولین بار ما از استادمان مرحوم فاضل تونی این بحث را شنیدیم؛ ایشان می‌گفت خواجه نصیر فیلسوف بود، متکلّم نبود ولی کتاب کلام نوشت تا ولایت علی‌بن‌ابی‌طالب را ثابت کند، چون در فلسفه جا برای شخص نیست؛ فلسفه می‌گوید ما نبوت می‌خواهیم مثل همان کارخانه‌هایی که شمش تولید می‌کنند، دیگر ساخت انگشتر و مانند آن کار آن‌ها نیست؛ در فلسفه از این که چه کسی پیغمبر است، چه کسی پیغمبر نیست، صحبت نیست، بلکه بشر پیغمبر می‌خواهد، نبوت یعنی چه، بشر امام می‌خواهد، امامت یعنی چه، این ها بحث‌‌های کلی است که در فلسفه از آن‌ها بحث می‌کنند؛ اما زید امام است یا عمرو، این جزء بحث‌های فلسفی نیست.
مرحوم خواجه در کدام کتاب فلسفی می‌خواهد ثابت کند که علی‌بن‌ابی‌طالب امام است؟!
ایشان دارد که خواجه فیلسوف بود نه متکلم و کلام نوشت برای این که تشیع را ترویج بدهد و ولایت علی‌بن‌ابی‌طالب را ثابت کند؛ خواجه این طور بود!

🏷 برگرفته از بیانات آیت‌الله جوادی آملی، درس خارج فقه ارث، جلسه ۱۰۳، ۱۴۰۰/۰۳/۰۸.